Czy wiesz czym jest malware i jak się przed nim uchronić? Czy potrafisz wybrać najlepszy darmowy antywirus? Wiesz jakich innych zabezpieczeń używać? Jeśli szukasz odpowiedzi na te pytania to dobrze trafiłeś!
Tak jak ludzie, komputery mogą zarazić się wirusem i zachorować. Wirusy komputerowe, podobnie jak te atakujące ludzi, potrafią się mnożyć i zarażać inne komputery. Po angielsku nazywa się je malware. To skrót od malicious software, czyli złośliwe oprogramowanie. Zainfekowanie urządzenia może spowodować spadki wydajności. Grozi Ci utrata cennych danych czy uszkodzenie systemu operacyjnego.
Aby zapobiec tym cyfrowym chorobom i chronić swój komputer możesz zainstalować najlepszy antywirus, który jest aktualnie dostępny. Jest to coś w rodzaju szczepionki, zapewniającej organizmowi ochronę przed infekcją. Programy antywirusowe wykrywają i usuwają wirusy, zapobiegając możliwości infekcji, a przez to stratom. Jeśli zatem zadajesz sobie pytanie „czy naprawdę potrzebny mi najlepszy antywirus” odpowiedź brzmi: „Zdecydowanie TAK!”. Choćby jakikolwiek darmowy antywirus. No chyba, że chcesz, by Twój komputer zaczął zachowywać się w niepożądany sposób. Albo pragniesz utracić przechowywane na nim dane.
Jak porównać programy antywirusowe i wybrać najlepszy darmowy antywirus?
Istnieje mnóstwo programów zapobiegających infekcji naszych komputerów. Bez trudu znajdziemy zarówno dobry, darmowy antywirus, jak i profesjonalne, wyładowane funkcjonalnościami rozwiązania komercyjne. Wybór najbardziej odpowiedniego dla naszych potrzeb programu antywirusowego nie jest zatem łatwy. Poniżej znajdziecie listę czynników, na które warto zwrócić szczególną uwagę.
- Prostota obsługi – wspaniałą cechą współczesnych programów jest prosta obsługa. I nie ma tu znaczenia, czy jest to darmowy antywirus, czy płatny. Po zainstalowaniu bez szczególnego wysiłku można sprawdzić stan naszego urządzenia. Zazwyczaj użytkownik otrzymuje codzienne raporty ze skanowania. Jeżeli podejrzewamy problem, który nie został ujęty w raporcie, możemy także ręcznie uruchomić pełne skanowanie wszystkich plików. Należy także upewnić się, że oprogramowanie jest zawsze aktualne. Pozwoli to w pełni wykorzystać możliwości posiadanego narzędzia.
- Darmowe programy antywirusowe – jeżeli poszukujesz taniego rozwiązania, w sieci dostępne są liczne darmowe programy antywirusowe. Szukając ich wystarczy wpisać w wyszukiwarce np. najlepsze darmowe antywirusy na Windows albo najlepsze darmowe antywirusy MacOS. Tym niemniej, jeżeli zamierzasz korzystać wyłącznie z darmowego oprogramowania, musisz liczyć się z funkcjonalnościami ograniczonymi względem ich płatnych wersji. Jeżeli wykorzystujesz komputer wyłącznie do celów osobistych, darmowy antywirus może okazać się skuteczny i wystarczający. Jeśli jednak masz bardziej wyrafinowane potrzeby, albo wykorzystujesz sprzęt do ryzykownych transakcji, wówczas płatne rozwiązanie z pełną gamą funkcjonalności może być po prostu niezbędne.
- Dodatkowa warstwa zabezpieczeń – wielu ludzi sądzi, że nawet najlepszy antywirus nie zapewnia wystarczającej ochrony przed malware. W rzeczywistości najlepsze antywirusy mogą być stosowane samodzielnie, ale także w połączeniu z innymi zabezpieczeniami, np. z firewall. Czy jednak naprawdę potrzebujesz dodatkowej warstwy zabezpieczeń? To zależy od sposobu, w jaki korzystasz z komputera. Jeśli nie spędzasz dużo czasu w internecie, wówczas nawet dobry darmowy antywirus poradzi sobie z chronieniem Ciebie i Twojego sprzętu. Uchroni Cię np. przed infekcjami pochodzącymi z pendrive’ów, płyt CD i DVD. Jeśli jednak wykonujesz na swoim urządzeniu np. transakcje w bankowości elektronicznej, korzystasz z poczty elektronicznej lub wykonujesz inne czynności, na których bezpieczeństwie Ci zależy, wówczas warto skorzystać z firewall i innych zabezpieczeń. A może potrzebujesz kolejnego zabezpieczenia? Jeżeli antywirusy i firewall są dla Ciebie niewystarczające, sprawdź jak działa VPN.
- Skanowanie w czasie rzeczywistym – to jedna z najbardziej przydatnych funkcji, która ustrzegła wielu użytkowników komputerów przed skutkami infekcji wykrytych nieco za późno. Programy antywirusowe powinny oferować funkcjonalność ciągłego skanowania i wykrywać zagrożenia. Powinny działać w tle także wtedy, gdy korzystasz z komputera do wykonywania innych czynności
- Skanowanie poczty elektronicznej – wirusy łatwo rozprzestrzeniają się poprzez linki i załączniki, przesyłane pocztą elektroniczną przez oszustów podszywających się pod godnych zaufania nadawców. Jeżeli nieostrożnie obchodzimy się z otrzymaną korespondencją, możemy łatwo paść ofiarą wirusów, a także rozesłać je do naszych kontaktów. Dobre oprogramowanie będzie monitorować wychodzącą i przychodzącą korespondencję, by chronić Cię przed zagrożeniami. Potrafią to także najlepsze darmowe antywirusy.
- Skanowanie otwieranych plików – oprogramowanie antywirusowe powinno skanować pliki podczas ich otwierania, zamykania i uruchamiania. Antywirus pracuje w tle i aktywnie wyszukuje potencjalne zagrożenia zawsze, gdy Twój komputer jest włączony. Chroni użytkownika przed zapisaniem plików mogących zawierać złośliwy kod.
- Skanowanie na żądanie – działanie odwrotne do wymienionego wyżej, czyli skanowanie plików i folderów wskazanych przez użytkownika. Funkcjonalność ta przydaje się do skanowania pendrive’ów, twardych dysków i innych pamięci zewnętrznych przed skopiowaniem plików.
- Planowanie skanowania – funkcjonalność przydatna dla zapominalskich, pozwalająca zaplanować w określonym dniu pełne, szybkie lub inaczej skonfigurowane sprawdzenie komputera. Programy antywirusowe samoczynnie uruchomią skanowanie we wskazanej dacie. Jest to szczególnie przydatne, gdy zamierzasz cyklicznie sprawdzać posiadany sprzęt.
O tym warto pamiętać
Nawet najlepszy antywirus może znacząco spowolnić pracę Twojego komputera, zwłaszcza podczas wykonywania pełnego skanowania. Może się tak zdarzyć także wtedy, gdy podczas przeglądu używasz innych aplikacji.
Jeżeli posiadasz już program antywirusowy, ale chciałbyś zamiast niego użyć nowszej aplikacji, usuń stare oprogramowanie. Nowy program antywirusowy będzie dzięki temu działał lepiej.
Czasami Twój nowy antywirus może wykryć zagrożenie, które zostało pominięte przez wcześniej stosowane oprogramowanie. Dzieje się tak, gdyż oprogramowanie poszczególnych producentów różni się sposobami wykrywania zagrożeń. Darmowy antywirus może także posiadać uboższą listę funkcji niż wersja komercyjna.
Dlaczego oprogramowanie antywirusowe jest tak istotne?
Tak jak szczepionki pełnią funkcję profilaktyczną, chroniąc organizm i zapobiegając rozprzestrzenianiu się chorób, tak programy antywirusowe zapobiegają rozprzestrzenianiu się złośliwego oprogramowania i sianiu przez nie spustoszenia.
Jeśli wciąż nie jesteś przekonany pamiętaj, że istnieją różne rodzaje złośliwego oprogramowania.
- robaki – mnożą się i spowalniają Twój komputer, a następnie rozprzestrzeniają na inne, słabo chronione maszyny (tj. takie, na których nie jest zainstalowany choćby darmowy antywirus).
- trojany i keyloggery – pozwalają hakerowi odczytać Twoje prywatne dane, w tym hasła
- programy szpiegujące – monitorują i rejestrują Twoje zachowanie, np. jakie strony odwiedzasz i co na nich robisz
- adware – wyświetlają niechciane reklamy, przeszkadzające w korzystaniu z komputera
Co gorsza, nie tylko komputery są podatne na ataki złośliwego oprogramowania. Telefony komórkowe też! Na szczęście można już bez trudu znaleźć darmowy antywirus na Androida i iOS. Najlepsze darmowe antywirusy zapewniają bardzo wysoki poziom bezpieczeństwa.
W jaki sposób wirus infekuje komputer?
Oprócz najbardziej oczywistego powodu, czyli nieużywania najlepszych dostępnych antywirusów, istnieją inne przyczyny dla których złośliwe oprogramowanie nieustannie się rozprzestrzenia.
- Ignorowanie znaczenia firewalla – niedocenianie firewalla jest bardzo poważnym błędem! Zapobiega on atakom hakerskim poprzez sieć Internet. Skoro czytasz ten artykuł zakładamy, że dużo czasu spędzasz w Internecie. Rozważ zatem instalację firewalla.
- Otwieranie podejrzanych załączników do maili – mnóstwo zagrożeń czai się w wiadomościach udających wiarygodne i legalne źródła. Nigdy nie klikaj w linki, nie otwieraj załączników ani nie wypełniaj formularzy, dopóki nie jesteś na 100 procent pewien, że pochodzą one od zaufanych nadawców.
- Klikanie w pop-upy – wiele wyskakujących okienek jest zaprojektowanych tak, by kliknięcie w nie skutkowało zainstalowaniem szkodliwego oprogramowania. Możesz w ten sposób sprowadzić na siebie poważne zagrożenie.
- Przestarzały system operacyjny – nowe wersje systemów operacyjnych, np. Windows 10, aktualizują się automatycznie. Starsze jednak tego nie robią. Jeżeli nie chcesz narażać swojego komputera na ataki, aktualizuj swój system regularnie.
Objawy zainfekowania komputera
Jeżeli Twój komputer nie jest właściwie chroniony, zwróć uwagę na poniższe symptomy.
- Powolne działanie urządzenia
- Pojawianie się i znikanie okien programów
- Reklamy pojawiające się gdy jesteś online i offline
- Niespodziewane hibernacje i awarie urządzenia
- Powielone lub brakujące pliki
- Problemy z komputerem lub akcesoriami, np. mieszanie pixeli na ekranie
Jeśli w zachowaniu Twojego komputera stwierdziłeś jeden lub więcej z powyższych objawów możliwe jest, że złośliwe oprogramowanie znalazło sposób, by dostać się do niego. Zainstaluj przynajmniej najlepszy darmowy antywirus, jaki możesz znaleźć, by usunąć zagrożenie i ograniczyć straty.
Jak działają programy antywirusowe?
Jak już było to wspomniane, antywirusy są zaprojektowane tak, by wykrywać, usuwać i zapobiegać przedostawaniu się złośliwego oprogramowania z i do komputera. Istnieją trzy podstawowe sposoby wykrywania zagrożeń, które wykorzystują już najlepsze darmowe antywirusy.
Wykrywanie generyczne – polega na poszukiwaniu programów i plików, które są podobne do znanego złośliwego oprogramowania.
Wyszukiwanie charakterystyk – polega na wykrywaniu złośliwego oprogramowania na podstawie określonego zestawu cech charakterystycznych wirusów.
Wykrywanie heurystyczne – polega na przeszukiwaniu oprogramowania i struktur danych pod kątem nietypowego działania.
Wyjaśniamy antywirusowe mity
Mit: Najlepszymi producentami antywirusów są twórcy złośliwego oprogramowania. W ten sposób tworzą rynek na swoje produkty.
Fakt: Istnieją miliony wirusów stworzonych przez, uwaga(!), przestępców, nastawionych na profity wykraczające daleko poza zyski, które producenci antywirusów będą mogli kiedykolwiek osiągnąć. Ten mit to po prostu bujda. Chociaż wielu w niego wierzy, jest to tylko teoria spiskowa. Zresztą sprawdźcie sami, kto naprawdę tworzy wirusy.
Mit: Darmowy antywirus nie zapewnia właściwej ochrony, bo za niego nie płacisz.
Fakt: Powiedzenie „dostajesz to, za co płacisz”, generalnie sprawdza się w tej dziedzinie. Tym niemniej, najlepsze darmowe antywirusy zapewniają poziom bezpieczeństwa wystarczający dla części użytkowników. Wszystko zależy od sposobu korzystania z komputera. Jeśli nie jesteś maniakalnym użytkownikiem komputera, a w Internecie surfujesz okazjonalnie, darmowy antywirus powinien Ci wystarczyć. Jeśli jednak wykonujesz z jego pomocą transakcje finansowe, bogate w funkcjonalności narzędzia płatne mogą okazać się niezbędne.
Mit: Mac i iOS są odporne na wirusy
Fakt: Każdy komputer z systemem operacyjnym Windows czy Mac jest podatny na zawirusowanie. Windows posiada jednak znacznie większą liczbę użytkowników. Z tego powodu infekcje tego systemu zdarzają się częściej, niż w przypadku Mac. Tak samo jest w przypadku systemów operacyjnych telefonów komórkowych. Warto zainstalować jak najlepszy antywirus na Androida czy iOS, gdyż każdy system może stać się obiektem ataków złośliwego oprogramowania.
Czym jest firewall?
Firewall działa tak, jak wskazuje jego nazwa, aczkolwiek nie ma tu rzecz jasna otwartego ognia. Działa jak ściana ochronna, odgradzająca komputer od osób i programów próbujących dostać się do niego z zewnątrz. Jak powszechnie wiadomo, Internet jest skarbnicą informacji, ale jest także pełen niebezpieczeństw. Firewall filtruje wszystko, co wchodzi i wychodzi z komputera, zgodnie z ustawionymi przez użytkownika parametrami.
Firewalle wykorzystują trzy podstawowe metody filtrowania.
- Filtrowanie pakietów – pakiety to małe zestawy danych, wymienianych za pośrednictwem sieci. Bezpieczne pakiety są przepuszczane, niebezpieczne blokowane.
- Serwer proxy – proxy działa jak pośrednik pomiędzy komputerem i siecią. Użytkownik wysyła żądanie dostępu do stron internetowych, plików i dokumentów, a następnie uzyskuje ten dostęp poprzez sieć i serwer pośredniczący.
- Kontrola stanu – zamiast porównywać zawartość każdego pakietu, firewall weryfikuje jego określoną część i sprawdza, czy jest ona wiarygodna. Pakiety godne zaufania są przepuszczane, pozostałe są odrzucane.
Możesz wykorzystywać firewall wraz z programami antywirusowymi. Zapewnisz sobie dodatkową warstwę ochronną. Firewalle nie zapewniają bezpośredniej ochrony przed wirusami, ale uniemożliwiają nieautoryzowany dostęp do Twojego komputera.
Sprawdź nasze recenzje!
Nieustannie testujemy i recenzujemy programy antywirusowe. Pomagamy naszym czytelnikom zapewnić sobie bezpieczeństwo w Internecie. Odwiedzaj naszą stronę regularnie, by być na bieżąco z najlepszymi (i najgorszymi) antywirusami, a także by dowiedzieć się, jakie są aktualnie najlepsze darmowe antywirusy. Testujemy oprogramowanie na Windows, Mac OS i iOS. Upewnij się, że nie umknie Ci żaden artykuł, zapisując się na nasz newsletter!